पाेखरा। अफगानिस्तानमा शक्तिशाली भूकम्प गएको छ । सोमबार बिहान ६.३ रेक्टर स्केलको शक्तिशाली भूकम्प गएको बीबीसीले जनाएको छ । कम्तीमा २० जनाको मृत्यु भएको बताइएको छ। साथै ११५ भन्दा बढी घाइते भएका छन् । 

घाइतेहरुलाई नान्गारहार र कुनार प्रान्तका अस्पतालमा भर्ना गरिएको छ। राष्ट्रिय भूकम्प विज्ञान केन्द्र (एनसीएस) का अनुसार भूकम्पको केन्द्रबिन्दु जमीनबाट १६० किलोमिटर मुनि रहेको थियो । 

यसको कम्पन पाकिस्तानको इस्लामाबाद र एबोटाबादसम्म महसुस गरिएको थियो । यो नेपाली समय अनुसार आज बिहान १ बजेर २ मिनेट रेकर्ड गरिएको थियो ।

पहिलो भूकम्पपछि पनि पराकम्पनहरू आउन जारी रहेको छ । जसमा ४.७, ४.३ र ५.० रेक्टर स्केल मापन गरिएको छ । 

यसअघि ७ अक्टोबर २०२३ मा अफगानिस्तानमा विनाशकारी भूकम्प आएको थियो। तालिबान सरकारले यस भूकम्पमा ४ हजारको मृत्यु भएको दाबी गरेको थियो भने संयुक्त राष्ट्र संघले १५०० जनाको मृत्यु भएको पुष्टि गरेको थियो।

अफगानिस्तानमा शक्तिशाली भूकम्पको इतिहास छ। हिन्दुकुश पर्वत शृङ्खला भूकम्पको हिसाबले सक्रिय मानिन्छ, जहाँ हरेक वर्ष भूकम्प आउँछ।

अफगानिस्तान भारतीय र युरेशियन टेक्टोनिक प्लेटहरूको बीचमा अवस्थित छ। यो फल्ट लाइन अफगानिस्तानको हेरातसम्म जान्छ। प्लेटहरूमा चलहल हुँदा भूकम्प आउँछ।

हाम्रो पृथ्वीको सतह मुख्यतया ७ ठूला र धेरै साना टेक्टोनिक प्लेटहरू मिलेर बनेको छ। यी प्लेटहरू निरन्तर तैरिरहन्छन् र कहिलेकाहीं एकअर्कासँग ठोक्किन्छन् । 

टक्करको कारणले गर्दा प्लेटहरूको कुनाहरू कहिलेकाहीं मोडिन्छन् र जब बढी दबाब हुन्छ, यी प्लेटहरू फुट्न थाल्छन्। यस्तो अवस्थामा तलबाट निस्कने ऊर्जाले बाहिर निस्कने बाटो खोज्छ र यो अशान्ति पछि भूकम्प आउँछ।